AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ DENEY HAYVANLARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

İŞLEYİŞ ESASLARI

 Merkezimizde; Merkez işleyişi,  çalışma esasları, alt yapı fiziki koşullar, hayvan refahı ve hayvanlara yaklaşımda, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yayınlanan  “Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Deney Hayvanlarının Korunması, Deney Hayvanlarının Üretim Yerleri İle Deney Yapacak Olan Laboratuarların Kuruluş, Çalışma, Denetleme, Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik” esasları dikkate alınır.

Merkezin amacı ;

* “Akdeniz Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kuruluna başvurarak etik kurul onayı alan projelere bağlı olarak araştırma ve eğitim etkinliklerinde gereksinim duyulan deney hayvanlarının üretilmesi, yetiştirilmesi, bakımlarının sağlanması ve bu hayvanlar üzerinde yapılacak deneysel araştırmaların alt yapısını sağlamaktır.

* Akdeniz Üniversitesinde çalışan tüm öğretim elamanı, Tıpta Uzmanlık ve Yüksek Lisans-Doktora öğrencilerinin bilimsel araştırmalarına uygun nitelik, kalite ve standartlarda deney hayvanı desteği sağlamaktır.

* Araştırıcılara deney hayvanlarıyla yapacakları bilimsel araştırmaları için gerekli uygulama ortamları ve ameliyathane olanakları sağlamaktır.

* Araştırmaların ulusal ve uluslararası standartların kabul ettiği etik kurallar çerçevesinde gerçekleşmesini sağlamaktır.

* Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası Kurslarına, pratik eğitim uygulamalarının yapılacağı altyapı ve hayvan desteği sağlamak

Merkez Çalışanları

* Merkez Müdürü

* Veteriner  Hekimi

* Sekreter

* Cerrahi ve deneysel uygulama teknisyenleri

* Hayvan bakıcıları

Merkez Müdürü:

Akdeniz Üniversitesi Rektörü tarafından,  Akdeniz Üniversitesi öğretim üyeleri arasından hayvan deneyleri konusunda deneyimli  bir öğretim üyesini, Akdeniz ÜniversitesiDeney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkez Müdürü olarak üç yıllığına görevlendirir. Merkez Müdürü Akdeniz Üniversitesi  Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulunun doğal üyesidir. merkez Müdürü görev süresi sonunda gerekli görülürse yeniden atanabilir.

Merkez Müdürü Görevi;

* Çalışma planlamasını ve iş akışını oluşturur.

* Çalışanların iş tanımını ve görevlendirmelerini yapar.

* Çalışanları ve görevlerini denetler.

* Gerekli resmi prosedürleri takip eder ve işleyişin yasa ve yönetmeliklere uygun bir şekilde yürütülmesini sağlar.

* Yıllık raporlarla Merkez etkinliklerini Rektörlük Makamına sunar.

* Merkez gereksinimlerini belirler ve sağlanması için gerekli prosedürleri işletir.

* Merkezdeki tüm işlemleri denetler ve uygunluğunu onaylar.

Veteriner  Hekim

Merkezde yetiştirilen deney hayvanlarının sağlık ve üretiminden sorumlu olan veteriner hekimi;

* Günlük olarak Merkezi ve hayvnaların sağlık ve refahını kontrol eder.

* Belirlediği sağlık problemlerine müdahale eder (karantina, tedavi vb.) ve bunları kayıt altına alarak raporlandırır.

* Gerekli durumlarda otopsi uygular ve raporlandırır.

* Merkezde,  hayvan refahına ve hayvan etik kurallarına aykırı uygulamaları Merkez müdürüne rapor eder, hayvan refahına aykırı durumlarda raporlandırarak çalışmaları durdurabilir.

* merkez hayvan stok envanterini tutar.

* Araştırmacıların taleplerini karşılayacak şekilde üretimi ve hayvan dağıtımını sağlar.

* İhtiyaç duyulan durumlarda, araştırmacılara ve teknisyenlere  danışmanlık hizmeti sunar.

* Deney sonrası ötenaziye gönderilmeyecek hayvanların kullanımına yönelik düzenleme ve planlamaları yapar.

 Sekreter

Merkezi sekretaryası, merkez ilgili her türlü yazışmayı hazırlar, merkez sorumlu veteriner hekimi ne onaylatır, dosyalar ve arşivler.

merkezin malzeme istemleri, arıza bildirimleri, demirbaş kayıtlarını ve personel yazışmalarının tümü sekretarya üzerinden gerçekleştirilir, belgeler dosyalanır.

Cerrahi Ve Deneysel Uygulama Teknisyenleri

* Hayvan deneyi çalışmalarında araştırmacılara hayvanlar üzerinde yapacakları uygulamalarda yardımcı olur.

* Uygulamaların hayvan refahı ve etik kuralara uygun gerçekleşmesini gözetir ve yönlendirirler.

* Ameliyathanelerin temizliklerini yaptırır ve düzenli tutulmasını sağlar.

* Ameliyathane ve operasyon sonrası bakım odalarının (Post-Op) kullanımını programlayarak verimli kullanımını sağlarlar.

* Ünitede bulunan ameliyathanelerde cerrahi işlem için gerekeli steril ortamı sağlar.

* Operasyon için gerekli cerrahi araç-gerecin  teminini ve kulanıma hazır halde bulunmasını sağlar.

* Araştırmacıya ameliyethane altyapısının özellikerini anlatır ve kullanımıyla ilgili bilgi verir.

Hayvan Bakıcıları

merkezde bulunan hayvanların bakımından sorumlu olan bakıcılar, uygun donanımla;

* Barınakları (kafesler ve kasalar) ve altlıkları,  takvimlendirilmiş sürelerde temizleriyle değiştirirler.

* Kafeslerin yıkanması ve hijyenini  sağlarlar.

* Altlıkları otoklavlarlar.

* Veteriner hekimin gözünden kaçan olumsuzlukları, mudahale etmeden vetreriner hekime bildirirler.

* Kafeslerdeki hayvanların su ve yem ihtiyaçlarını sağlarlar. (Deneye girmiş hayvanlara uygulanacak özel diyetler araştırmacılar tarafından uygulanır. Bakıcılar bu tür uygulamalara araştırmanın güvenilirliği bakımından zorlanamaz.)

Hayvan Üretimi

*merkezde gereksiz hayvan stokunun oluşmaması için talebe bağlı üretim gerçekleştirilir.

* Hamile ve doğum yapan hayvanların her biri ayrı kafeslerde tutulur.

* Yavrular süt kesme tarihinde cinsiyetlerine göre kafeslere ayrılır.

* Hayvanlar her gün sabah ve akşam kafes kafes kontrol edilir.

* merkezde hayvan üretimi, Özel amaçlar dışında doğal çiftleştirme yöntemiyle sağlanır.

Hayvan Talebi

* merkezde deney hayvanlarıyla gerçekleştirilecek her tür uygulamada (pilot çalışmalar dahil)  “Akdeniz Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu” onayı aranır.

* Hayvan talepleri,  kullanım tarihlerinden üç ay önce Deney Hayvanları Bakım ve Üretim Ünitesi Sekretaryası’na yapılan başvuru yoluyla,  ünite sorumlusunun olur yazısı alınmasıyla gerçekleşir. Hayvan talebine yönelik başvurularda araştırıcıdan;  projeye ait etik kurul raporu, taahhütname,  proje örneği, hayvan ücretinin ödendiğine dair makbuz dekont veya fatura ve çalışacak araştırıcının “Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası”  fotokopisi ekleri alınarak,  araştırmaya özel dosya açılır. Bu dosya Hayvan Üretim sorumlusu veteriner hekime iletilir. Veteriner hekimin üretim veya talep değerlendirilmesi paralelinde hazırlanan ve  ünite başkanının olurunu içeren talep kabul belgesi proje yürütücüsüne iletilir.

Hayvan Ücreti

merkezde üretilen, geliştirilen ve  bakımı gerçekleştirilen hayvanlar için Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği fiyatlar esas alınır.

13/12/2011 tarih ve 28141 sayılı resmi gazetede yayımlanan "Deneysel ve Diğer Bilimsel Amaçlar İçin Kullanılan Hayvan Refah ve Korunmasına Dair Yönetmelik" ve Başbakanlık Makamının 14/08/2012 tarihli ve 713 sayılı onayı ile Üretilen deney Hyvanlarının satışı ile ilgili aşşağıdaki yer alan tarifeler üzerinden fiyatlandırılması uygun görülmüştür.

Merkez Gider ve Gelirleri

Ünitenin giderleri, ünite başkanı tarafından Akdeniz Üniversitesi  Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi’ne sunulan destek projelerinden karşılanır.

Ünite gelirleri Akdeniz Üniversitesi Döner sermaye işletmesi tarafından faturalandırılır.

Ünitede Kuralları

* Ünite dışından ünite içerisinde yer alan karantina, ameliyathane, hayvan bakım, üretim ve postöperatif alanların hiç birisine galoşsuz kesinlikle girilemez.

* Ameliyathanelerde yeşil veya  özel cerrahi giysiler veya laboratuar önlüğü giyilerek çalışılır.

* Ünitede kullanılacak her tür malzemenin hijyen koşullarına uygun üretilip saklanmış olmasına dikkat edilir.

* Hayvanların sağlık durumu kolonilerin popülasyon durumları her gün kontrol edilir.

* Üniteye deneysel çalışmaya gelen araştırıcıya üniteyi tanıtıcı bilgiler ve acil durumlarda yapması gerekenler ve önemli telefonları içeren bir broşür verilir.

*  Ünitede izlenen olumsuzluk veya acil durumlar, acil durumda başvurulacak telefonlarla ilgili birimlere veya kişilere iletilmelidir.

* Ünitede bilgi kartsız kafes bulundurulamaz.

* Ünitede 12 saat aydınlık 12 saat karanlık döngüsü uygulanır.